همه چیز درباره باتری آسانسور
اگر از خودتان می‌پرسید که مگر آسانسور باتری دارد، تصور کنید که وسط چله تابستان در آسانسور هستید و بعد از یک روز سخت چشم انتظارید که هرچه سریع‌تر به منزل برسید. از قضا، ناگهان برق قطع می‌شود و شما بین طبقات گیر می‌افتید.
واقعاً دوست ندارید نیم ساعت، یک ساعت، یا حتی بیشتر به خاطر قطع برق در آسانسور حبس بمانید . اینکه این تجربه ناخوشایند اتفاق بیفتد یا نه، بستگی به آسانسور شما دارد؛ اگر آسانسور شما مجهز به سیستم اضطراری باشد می‌توانید در زمان قطع برق با خیال راحت به نزدیک‌ترین طبقه برگردید.
سیستم اضطراری آسانسور چطور کار می‌کند؟
هنگامی که ناگهان برق قطع می‌شود، یک سیستم نجات اضطراری معمولی، طی 30 ثانیه شما را به نزدیک‌ترین طبقه ممکن می‌رساند. ساده‌ترین توضیح نحوه عملکرد سیستم اضطرای آسانسور این است که با قطعی برق، مگنت باز می‌شود و در صورتی که آسانسور درایو داشته باشد، موتور با نیروی باطری آسانسور یا UPS به دو طرف زور می‌زند. بسته به اینکه کدام سمت آمپر کمتری بکشد، کابین آسانسور به همان سمت هدایت می‌شود.
اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم این مقایسه آمپرها در دو جهتِ حرکت موتور، توسط میکروکنترلر – که پردازشگری است که درواقع مغز تابلو فرمان شماست – انجام می‌شود. در نهایت، شما به نزدیک‌ترین طبقه برده می‌شوید.
سیستم اضطراری آسانسورهای چندکابینه
در مواردی که چندین آسانسور وجود دارد (مثل مجتمع‌هایی با تعداد بسیار زیادی آسانسور) کابین‌های آسانسور با قطعی برق باید به لابی برگردند و در آنجا با درهای باز متوقف بمانند. حین اینکه هرکدام از کابین‌های آسانسور در حال برگشت هستند، بقیه کابین‌ها باید متوقف باشند تا اضافه‌باری برای ژنراتورهای برق اضطراری یا باتری‌ها ایجاد نشود؛ که البته این بستگی مستقیم به ظرفیت ژنراتور برق اضطراری یا باتری اضطراری دارد.
وقتی تمام کابین‌ها به لابی برگشتند، یک یا چند کابین انتخاب می‌شوند تا با برق ژنراتور کار کنند؛ تعداد آنها به ظرفیت ژنراتور بستگی دارد. این بخش اتوماتیک را می‌توان به‌صورت دستی انجام داد. تعداد واقعی کابین‌هایی که با برق اضطراری کار می‌کنند را می‌توان یک مقدار ازپیش‌برنامه‌ریزی‌شده قرار داد و تعداد کابین‌ها نباید از مقدار تعیین‌شده بیشتر شود.
توجه کنید که برای ساختمان‌های بزرگ با تعداد زیاد آسانسور استفاده از ژنراتور برق اضطراری به‌جای باتری منطقی‌ست.
سیستم اضطراری آسانسورهای هیدرولیک
برای آسانسورهای هیدرولیک نیز باید سیستمی برای پایین آوردن آسانسور در زمان قطعی برق موجود باشد. این عملیات می‌تواند کابین را به پایین‌ترین سطح بیاورد و برای مسافران امکان خارج شدن از کابین آسانسور را فراهم کند. برای این عملیات به یک سیستم تغذیه باتری‌دار نیاز است. در ساختمان‌هایی مانند بیمارستان‌ها و آسایشگاه‌ها از یک ژنراتور برق اضطراری استفاده می‌شود.
UPS بهتر است یا باتری آسانسور؟
اگر شما در یک ساختمان معمولی هستید، از هردوی باتری آسانسور و UPS می‌توان استفاده کرد. اما این دو تفاوت‌هایی دارند؛ به‌طور مثال UPS عمر متوسط 4-5 سال را دارد اما باتری آسانسور 1 تا 2 سال عمر دارد. با این حال، UPS از باتری آسانسور گران‌تر است.
برتری دیگر UPS بر باتری این است که کیفیت شارژ و دشارژ آن بهتر است.
قیمت باتری آسانسور و UPS
باتری‌های ایرانی، برحسب میزان آمپر و ولتاژشان از 200 هزار تومان تا 400 هزار تومان، و باتری‌های خارجی آسانسور از 260 هزار تومان تا 600 هزار تومان هستند. قیمت UPS نیز از 2.5 میلیون تومان تا 4.5 میلیون تومان است (این قیمت‌ها در تابستان 98 گفته شده).
آیا تمام آسانسورها باید مجهز به باتری آسانسور باشند؟
همان‌طور که در ابتدای مقاله به تصویر کشیده شده، قطعی‌های برق ممکن است موجب حبس مسافران مابین طبقات شود. شاید به‌طور تخمینی بتوان گفت که 70درصد از آسانسورهای فعلی این قابلیت را دارند که بتوان سیستم اضطراری آسانسور را به آنها اضافه کرد. بنابراین وجود سیستم اضطراری آسانسور ضروری است. یادآوری می‌کنیم که برای اینکه آسانسور خود را ایمن و استاندارد بدانید، تکنسین‌های بازدید‌کننده یا بازرسی‌کننده آسانسور شما باید از وجود سیستم اضطراری اطمینان حاصل کنند.
باتری آسانسور چگونه سرویس و نگهداری می‌شود؟
سرویسکار آسانسور باید در بازدیدهای ماهیانه برای سرویس آسانسور، از باتری تست مجازی بگیرد؛ یعنی باید به‌طور دستی برق را حین حرکت آسانسور قطع کند تا سیستم اضطراری به‌کار بیفتد و باتری دشارژ شود. توجه کنید که در صورتی که باتری ماهیانه دشارژ نشود، از عمر مفید آن کاسته شده و سریع‌تر خراب می‌شود.
بنابراین این تست نه‌تنها برای بررسی وضعیت باتری است بلکه دشارژ باتری است، که در صورت استفاده نشدن از باتری ضرورت دارد.