انواع استانداردهای آسانسور و نحوه اخذ آن
به‌طور کلی هر کالا یا خدمتی که بر اساس قوانین و مقررات وضع‌شده، برای جلوگیری از آسیب رسیدن به افراد، طراحی و ساخته شده باشد «استاندارد» نامیده می‌شود.
این امر درمورد استاندارد آسانسور نیز صادق است؛ آسانسوری که براساس مجموعه‌ای از قوانین – که توسط اداره استاندارد وضع شده است- طراحی و ساخته شده باشد، یک آسانسور استاندارد است.
اخذ استاندارد آسانسور، به‌دلیل آنکه آسانسور وسیله‌ای‌ست که مستقیماً با جان افراد در ارتباط است، اجباری‌ست و هیچ ساختمانی بدون داشتن استاندارد آسانسور موفق به دریافت پایان کار ساختمان و در نتیجه دریافت سند ساختمان نمی‌شود.
چرا استاندارسازی آسانسور اجباری‌ست؟
پس از سقوط یک آسانسور در سال 1383 و از دست دادن چند تن از هموطنان عزیزمان، مسئولین شروع به پیگیری برای پیدا کردن مسئول حادثه کردند؛ در پایان متوجه شدند هیچ معیاری برای سالم و ایمن بودن یک آسانسور وجود ندارد؛ به همین منظور قوانینی را وضع کردند که در ساخت و نگهداری هر آسانسور باید رعایت شود تا یک آسانسور بتواند موفق به دریافت گواهینامه استاندارد آسانسور شود.
اخذ استاندارد آسانسور اجباری شد تا دیگر حادثه‌ای دردناک برای هموطنان عزیزمان اتفاق نیفتد. لازم به ذکر است که در سال 91 تعداد 689 حادثه با 32 کشته و مجروح، در سال 82، تعداد 898 حادثه با 34 کشته و مجروح، در سال 83، تعداد 939 حادثه با 28 کشته و مجروح گزارش شده است. در سال 84 به‌تنهایی 1065 مورد حادثه آسانسور با 34 تن کشته گزارش شده است.
با گذر زمان این تعداد از حوادث کاهش نیافته‌اند؛ سال 85: تعداد 1252، سال 86: 1527 و سال 87 تعداد 3200 حادثه رخ داده است! در سال 87 تعداد 70 تن عمر خود را فقط به دلیل استفاده از آسانسور از دست داده‌اند!
با توجه به عجیب بودن آمار و ارقام مربوط‌به حوادث آسانسور، سوال این نیست که چرا اخذ استاندارد آسانسور اجباری‌ست؛ در واقع سوال درست این است که چرا علی‌رغم اجباری شدن استاندارد آسانسور از سال 83، همچنان شاهد حوادث دردناک برای هم‌وطناننمان بوده‌ایم.
چند نوع استاندارد آسانسور وجود دارد؟
استاندارد آسانسور از مواردی است که مورد توجه اتحادیه آسانسور و مراجع مربوطه قرار دارد. به‌طور مثال، در برنامة «گفت‌وگوی اجتماعی رادیو گفت‌وگو» با موضوع آسانسورهای ناایمن، که با حضور «مهندس سید مهدی طباطبایی» دبیر اتحادیه و عضو هیئت مدیریه آسانسور و الکترومکانیک تهران اجرا شد، دبیر اتحادیه آسانسور و الکترومکانیک تهران در خصوص استانداردهای به‌کارگرفته‌شده در آسانسور بیان داشت:
یک استاندارد اولیه وجود دارد که در ابتدا برای آسانسور تدوین می‌شود اما استانداردهای ادواری نیز وجود دارد که سال‌به‌سال باید تکرار شود که در این زمینه می‌توان آن را با معاینه فنی مقایسه کنیم. آسانسور باید ماهی یک‌بار سرویس و نگهداری شود تا تمام سنسورها و سری‌های ایمنی آن کنترل شود.
همان‌طور که دبیر اتحادیه آسانسور ذکر کرده، دو نوع استاندارد آسانسور وجود دارد، استاندارد اولیه و استاندارد ادواری سالیانه.
استاندار اولیه
پس از نصب و راه‌اندازی، آسانسور باید توسط بازرسانی که توسط شرکت بازرسی تعیین شده‌اند، از لحاظ ایمنی و کارایی بازبینی و بررسی شود و پس از تائیدِ ایمن و استاندارد بودن آسانسور، آسانسور شما موفق به اخذ گواهینامه استاندارد می‌شود؛ این گواهی نشانة ایمن و سالم بودن آسانسور شما می‌باشد؛ دریافت این گواهینامه اجباری می‌باشد؛ چنانچه ساختمان هنوز پایان‌کار ندارد، در صورت عدم وجود گواهینامه استاندارد، نمی‌توان برای آن پایان کار گرفت.
استاندار ادواری
پس از اخذ گواهینامه استاندارد اولیه آسانسور، شما به‌صورت سالانه باید اقدام به دریافت گواهینامه استاندارد ادواری آسانسور کنید؛ این استاندارد برای اطمینان از داشتن سرویس و نگهداری مناسب درنظر گرفته شده است. می‌توان گفت هر آسانسوری که موفق به دریافت گواهی استاندارد ادواری می‌شود، از خدمات سرویس و نگهداری مناسبی نیز استفاده می‌کند؛ هر چند اخذ این گواهینامه از نظر قانونی اجباری نیست، اما از نظر فنی، اخذ این گواهینامه ضروری می‌باشد.
گفتنی‌ست در صورت بروز هرگونه حادثه‌ای درخصوص آسانسور، شخص مدیر ساختمان بیشترین گرفتاری را دارد.
عدم استانداردسازی آسانسور، گریبانگیر مدیران ساختمان
برای اخذ گواهینامه استاندارد چه مراحلی را باید طی کرد؟
- اطمینان از اتمام عملیات نصب و راه‌اندازی آسانسور و به انجام رسیاندن کلیه عملیات ساختمانی و برق‌رسانی و سایر عملیات مربوط به ساختمان؛
- ارسال کپی از صفحه اول پروانه ساختمانی و کپی از پشت و روی کارت ملی متقاضی به شرکت طرف قرارداد؛
- ثبت‌نام اینترنتی توسط شرکت طرف قرارداد، اخذ کد رهگیری و مشخص شدن شرکت بازرسی؛
- پرداخت هزینة بازرسی توسط کارفرما و ارائه اصل فیش واریزی به شرکت طرف قرارداد؛
- ارسال نقشه، محاسبات و همچنین فرم مهندس ناظر توسط شرکت طرف قرارداد به شرکت بازرسی؛
- انتظار جهت اعلام تاریخ نوبت بازرسی توسط شرکت بازرسی؛
- بازرسی آسانسور توسط بازرس مربوطه با حضور نماینده شرکت طرف قررداد، در صورت وچود نداشتن هیچ نقصی، بازرس سلامت آسانسور شما را تائید می‌کند؛ در غیر این صورت، نقص‌های آسانسور را یاداشت و پس از رفع نواقص آسانسور توسط شرکت طرف قرارداد، مجددا اقدام به درخواست بازرس برای آسانسور می‌کنید؛ این روند تا زمان تایید کردن بازرس ادامه خواهد داشت.
- عقد قرارداد سرویس و نگهداری یکساله با شرکت آسانسوری؛
- ارسال کپیِ برابراصل‌شدة قرارداد سرویس و نگهداری یکساله و قرارداد بیمه آسانسور به شرکت بازرسی برای تکمیل پرونده؛
- آماده شدن گواهی تائیدیه استاندارد آسانسور توسط شرکت بازرسی و تحویل به کارفرما.
برای گرفتن استاندارد آسانسور در وقت خود صرفه‌جویی کنید!
توجه کنید که بازرسان ممکن است بارها و بارها و مواردی را خلاف استاندارد بداند و مرحله اخذ استاندارد آسانسور، روندی خسته‌کننده و طولانی شود. بنابراین لازم است که قبل از بازرسی بازرس، آمادگی لازم را داشته باشید.
چک‌لیست مواردی که بازرسان هنگان بازرسی آسانسور درنظر دارند.
برخی شرکت‌های آسانسوری بعد از حضور بازرس در ساختمان شما اقدام به بازبینی کلی و رفع خرابی و نواقص آسانسور شما می‌کنند. این امر باعث جلوگیری از هدر رفتن پول و زمان شما می‌شود؛ چرا که آسانسور خود را برای اخذ استاندارد از بازرسان آماده می‌کنید و لازم نیست که هربار با هر بازدید بازرس متوجه موارد متعدد مغایرت با استاندارد شوید.
تجربه شما در اخذ استاندارد آسانسور چگونه بوده است؟ آیا تابه‌حال استاندارد اولیه یا ادواری برای آسانسورتان اخذ کرده‌اید؟